yǔ shān jù yuán jué jiāo shū
与山巨源绝交书
kāng bái: zú xià xī chēng wú yú yǐng chuān, wú cháng wèi zhī zhī yán.
康白:足下昔称吾于颍川,吾常谓之知言。
rán jīng guài cǐ yì shàng wèi shú xī yú zú xià, hé cóng biàn dé zhī yě? qián nián cóng hé dōng hái, xiǎn zōng ā dōu shuō zú xià yì yǐ wú zì dài, shì suī bù xíng, zhī zú xià gù bù zhī zhī.
然经怪此意尚未熟悉于足下,何从便得之也?前年从河东还,显宗、阿都说足下议以吾自代,事虽不行,知足下故不知之。
zú xià bàng tōng, duō kě ér shǎo guài wú zhí xìng xiá zhōng, duō suǒ bù kān, ǒu yǔ zú xià xiāng zhī ěr.
足下傍通,多可而少怪;吾直性狭中,多所不堪,偶与足下相知耳。
xián wén zú xià qiān, tì rán bù xǐ, kǒng zú xià xiū páo rén zhī dú gē, yǐn shī zhù yǐ zì zhù, shǒu jiàn luán dāo, màn zhī shān xīng, gù jù wèi zú xià chén qí kě fǒu.
闲闻足下迁,惕然不喜,恐足下羞庖人之独割,引尸祝以自助,手荐鸾刀,漫之膻腥,故具为足下陈其可否。
wú xī dú shū, dé bìng jiè zhī rén, huò wèi wú zhī, jīn nǎi xìn qí zhēn yǒu ěr.
吾昔读书,得并介之人,或谓无之,今乃信其真有耳。
xìng yǒu suǒ bù kān, zhēn bù kě qiáng.
性有所不堪,真不可强。
jīn kōng yǔ tóng zhī yǒu dá rén wú suǒ bù kān, wài bù shū sú, ér nèi bù shī zhèng, yǔ yī shì tóng qí bō liú, ér huǐ lìn bù shēng ěr.
今空语同知有达人无所不堪,外不殊俗,而内不失正,与一世同其波流,而悔吝不生耳。
lǎo zi zhuāng zhōu, wú zhī shī yě, qīn jū jiàn zhí liǔ xià huì dōng fāng shuò, dá rén yě, ān hū bēi wèi, wú qǐ gǎn duǎn zhī zāi! yòu zhòng ní jiān ài, bù xiū zhí biān zi wén wú yù qīng xiàng, ér sān dēng lìng yǐn, shì nǎi jūn zǐ sī jì wù zhī yì yě.
老子、庄周,吾之师也,亲居贱职;柳下惠、东方朔,达人也,安乎卑位,吾岂敢短之哉!又仲尼兼爱,不羞执鞭;子文无欲卿相,而三登令尹,是乃君子思济物之意也。
suǒ wèi dá néng jiān shàn ér bù yú, qióng zé zì dé ér wú mèn.
所谓达能兼善而不渝,穷则自得而无闷。
yǐ cǐ guān zhī, gù yáo shùn zhī jūn shì, xǔ yóu zhī yán qī, zǐ fáng zhī zuǒ hàn, jiē yú zhī xíng gē, qí kuí yī yě.
以此观之,故尧、舜之君世,许由之岩栖,子房之佐汉,接舆之行歌,其揆一也。
yǎng zhān shù jūn, kě wèi néng suì qí zhì zhě yě.
仰瞻数君,可谓能遂其志者也。
gù jūn zǐ bǎi xíng, shū tú ér tóng zhì, xún xìng ér dòng, gè fù suǒ ān.
故君子百行,殊途而同致,循性而动,各附所安。
gù yǒu chǔ cháo tíng ér bù chū, rù shān lín ér bù fǎn zhī lùn.
故有处朝廷而不出,入山林而不返之论。
qiě yán líng gāo zi zāng zhī fēng, zhǎng qīng mù xiàng rú zhī jié, zhì qì suǒ tuō, bù kě duó yě.
且延陵高子臧之风,长卿慕相如之节,志气所托,不可夺也。
wú měi dú shàng zǐ píng tái xiào wēi chuán, kǎi rán mù zhī, xiǎng qí wéi rén.
吾每读尚子平、台孝威传,慨然慕之,想其为人。
shǎo jiā gū lù, mǔ xiōng jiàn jiāo, bù shè jīng xué.
少加孤露,母兄见骄,不涉经学。
xìng fù shū lǎn, jīn nú ròu huǎn, tóu miàn cháng yī yuè shí wǔ rì bù xǐ, bù dà mèn yǎng, bù néng mù yě.
性复疏懒,筋驽肉缓,头面常一月十五日不洗,不大闷痒,不能沐也。
měi cháng xiǎo biàn ér rěn bù qǐ, lìng bāo zhōng lüè zhuǎn nǎi qǐ ěr.
每常小便而忍不起,令胞中略转乃起耳。
yòu zòng yì lái jiǔ, qíng yì ào sàn, jiǎn yǔ lǐ xiāng bèi, lǎn yǔ màn xiāng chéng, ér wèi chái lèi jiàn kuān, bù gōng qí guò.
又纵逸来久,情意傲散,简与礼相背,懒与慢相成,而为侪类见宽,不攻其过。
yòu dú zhuāng lǎo, zhòng zēng qí fàng, gù shǐ róng jìn zhī xīn rì tuí, rèn shí zhī qíng zhuǎn dǔ.
又读《庄》、《老》,重增其放,故使荣进之心日颓,任实之情转笃。
cǐ yóu qín lù, shǎo jiàn xún yù, zé fú cóng jiào zhì zhǎng ér jiàn jī, zé kuáng gù dùn yīng, fù dǎo tāng huǒ suī shì yǐ jīn biāo, xiǎng yǐ jiā yáo, yù sī cháng lín ér zhì zài fēng cǎo yě.
此犹禽鹿,少见驯育,则服从教制;长而见羁,则狂顾顿缨,赴蹈汤火;虽饰以金镳,飨以嘉肴,愈思长林而志在丰草也。
ruǎn sì zōng kǒu bù lùn rén guò, wú měi shī zhī ér wèi néng jí zhì xìng guò rén, yǔ wù wú shāng, wéi yǐn jiǔ guò chà ěr.
阮嗣宗口不论人过,吾每师之而未能及;至性过人,与物无伤,唯饮酒过差耳。
zhì wéi lǐ fǎ zhī shì suǒ shéng, jí zhī rú chóu, xìng lài dà jiàng jūn bǎo chí zhī ěr.
至为礼法之士所绳,疾之如仇,幸赖大将军保持之耳。
wú bù rú sì zōng zhī zī, ér yǒu màn chí zhī quē yòu bù shí rén qíng, àn yú jī yí wú wàn dàn zhī shèn, ér yǒu hǎo jǐn zhī lèi.
吾不如嗣宗之资,而有慢弛之阙;又不识人情,暗于机宜;无万石之慎,而有好尽之累。
jiǔ yǔ shì jiē, cī xìn rì xìng, suī yù wú huàn, qí kě dé hū? yòu rén lún yǒu lǐ, cháo tíng yǒu fǎ, zì wéi zhì shú, yǒu bì bù kān zhě qī, shén bù kě zhě èr: wò xǐ wǎn qǐ, ér dāng guān hū zhī bù zhì, yī bù kān yě.
久与事接,疵衅日兴,虽欲无患,其可得乎?又人伦有礼,朝廷有法,自惟至熟,有必不堪者七,甚不可者二:卧喜晚起,而当关呼之不置,一不堪也。
bào qín xíng yín, yì diào cǎo yě, ér lì zú shǒu zhī, bù dé wàng dòng, èr bù kān yě.
抱琴行吟,弋钓草野,而吏卒守之,不得妄动,二不堪也。
wēi zuò yī shí, bì bù dé yáo, xìng fù duō shī, bǎ sāo wú yǐ, ér dāng guǒ yǐ zhāng fú, yī bài shàng guān, sān bù kān yě.
危坐一时,痹不得摇,性复多虱,把搔无已,而当裹以章服,揖拜上官,三不堪也。
sù bù biàn shū, yòu bù xǐ zuò shū, ér rén jiān duō shì, duī àn yíng jī, bù xiāng chóu dá, zé fàn jiào shāng yì, yù zì miǎn qiǎng, zé bù néng jiǔ, sì bù kān yě.
素不便书,又不喜作书,而人间多事,堆案盈机,不相酬答,则犯教伤义,欲自勉强,则不能久,四不堪也。
bù xǐ diào sāng, ér rén dào yǐ cǐ wéi zhòng, yǐ wèi wèi jiàn shù zhě suǒ yuàn, zhì yù jiàn zhòng shāng zhě suī qú rán zì zé, rán xìng bù kě huà, yù jiàng xīn shùn sú, zé guǐ gù bù qíng, yì zhōng bù néng huò wú jiù wú yù rú cǐ, wǔ bù kān yě.
不喜吊丧,而人道以此为重,已为未见恕者所怨,至欲见中伤者;虽瞿然自责,然性不可化,欲降心顺俗,则诡故不情,亦终不能获无咎无誉如此,五不堪也。
bù xǐ sú rén, ér dāng yǔ zhī gòng shì, huò bīn kè yíng zuò, míng shēng guā ěr, xiāo chén chòu chù, qiān biàn bǎi jì, zài rén mù qián, liù bù kān yě.
不喜俗人,而当与之共事,或宾客盈坐,鸣声聒耳,嚣尘臭处,千变百伎,在人目前,六不堪也。
xīn bù nài fán, ér guān shì yāng zhǎng, jī wù chán qí xīn, shì gù fán qí lǜ, qī bù kān yě.
心不耐烦,而官事鞅掌,机务缠其心,世故烦其虑,七不堪也。
yòu měi fēi tāng wǔ ér báo zhōu kǒng, zài rén jiān bù zhǐ, cǐ shì huì xiǎn, shì jiào suǒ bù róng, cǐ shén bù kě yī yě.
又每非汤、武而薄周、孔,在人间不止,此事会显,世教所不容,此甚不可一也。
gāng cháng jí è, qīng sì zhí yán, yù shì biàn fā, cǐ shén bù kě èr yě.
刚肠疾恶,轻肆直言,遇事便发,此甚不可二也。
yǐ cù zhōng xiǎo xīn zhī xìng, tǒng cǐ jiǔ huàn, bù yǒu wài nán, dāng yǒu nèi bìng, nìng kě jiǔ chù rén jiān xié? yòu wén dào shì yí yán, ěr shù huáng jīng, lìng rén jiǔ shòu, yì shén xìn zhī yóu shān zé, guān yú niǎo, xīn shén lè zhī yī xíng zuò lì, cǐ shì biàn fèi, ān néng shě qí suǒ lè ér cóng qí suǒ jù zāi! fū rén zhī xiāng zhī, guì shí qí tiān xìng, yīn ér jì zhī.
以促中小心之性,统此九患,不有外难,当有内病,宁可久处人间邪?又闻道士遗言,饵术黄精,令人久寿,意甚信之;游山泽,观鱼鸟,心甚乐之;一行作吏,此事便废,安能舍其所乐而从其所惧哉!夫人之相知,贵识其天性,因而济之。
yǔ bù bī bó chéng zi gāo, quán qí jié yě zhòng ní bù jiǎ gài yú zi xià, hù qí duǎn yě jìn zhū gě kǒng míng bù bī yuán zhí yǐ rù shǔ, huá zǐ yú bù qiáng yòu ān yǐ qīng xiàng, cǐ kě wèi néng xiāng zhōng shǐ, zhēn xiàng zhī zhě yě.
禹不逼伯成子高,全其节也;仲尼不假盖于子夏,护其短也;近诸葛孔明不逼元直以入蜀,华子鱼不强幼安以卿相,此可谓能相终始,真相知者也。
zú xià jiàn zhí mù bù kě yǐ wéi lún, qū mù bù kě yǐ wéi jué, gài bù yù wǎng qí tiān cái, lìng dé qí suǒ yě.
足下见直木不可以为轮,曲木不可以为桷,盖不欲枉其天才,令得其所也。
gù sì mín yǒu yè, gè yǐ dé zhì wéi lè, wéi dá zhě wèi néng tōng zhī, cǐ zú xià dù nèi ěr.
故四民有业,各以得志为乐,唯达者为能通之,此足下度内耳。
bù kě zì jiàn hǎo zhāng fǔ, qiáng yuè rén yǐ wén miǎn yě jǐ shì chòu fǔ, yǎng yuān chú yǐ sǐ shǔ yě.
不可自见好章甫,强越人以文冕也;己嗜臭腐,养鸳雏以死鼠也。
wú qǐng xué yǎng shēng zhī shù, fāng wài róng huá, qù zī wèi, yóu xīn yú jì mò, yǐ wú wéi wèi guì.
吾顷学养生之术,方外荣华,去滋味,游心于寂寞,以无为为贵。
zòng wú jiǔ huàn, shàng bù gù zú xià suǒ hǎo zhě.
纵无九患,尚不顾足下所好者。
yòu yǒu xīn mèn jí, qǐng zhuǎn zēng dǔ, sī yì zì shì, bù néng kān qí suǒ bù lè.
又有心闷疾,顷转增笃,私意自试,不能堪其所不乐。
zì bo yǐ shěn, ruò dào jìn tú qióng zé yǐ ěr.
自卜已审,若道尽途穷则已耳。
zú xià wú shì yuān zhī, lìng zhuǎn yú gōu hè yě.
足下无事冤之,令转于沟壑也。
wú xīn shī mǔ xiōng zhī huān, yì cháng qī qiè.
吾新失母兄之欢,意常凄切。
nǚ nián shí sān, nán nián bā suì, wèi jí chéng rén, kuàng fù duō bìng.
女年十三,男年八岁,未及成人,况复多病。
gù cǐ liàng liàng, rú hé kě yán! jīn dàn yuàn shǒu lòu xiàng, jiào yǎng zǐ sūn, shí yǔ qīn jiù xù lí kuò, chén shuō píng shēng, zhuó jiǔ yī bēi, tán qín yī qǔ, zhì yuàn bì yǐ.
顾此悢悢,如何可言!今但愿守陋巷,教养子孙,时与亲旧叙离阔,陈说平生,浊酒一杯,弹琴一曲,志愿毕矣。
zú xià ruò niǎo zhī bù zhì, bù guò yù wèi guān dé rén, yǐ yì shí yòng ěr.
足下若嬲之不置,不过欲为官得人,以益时用耳。
zú xià jiù zhī wú liáo dǎo cū shū, bù qiè shì qíng, zì wéi yì jiē bù rú jīn rì zhī xián néng yě.
足下旧知吾潦倒粗疏,不切事情,自惟亦皆不如今日之贤能也。
ruò yǐ sú rén jiē xǐ róng huá, dú néng lí zhī, yǐ cǐ wéi kuài cǐ zuì jìn zhī, kě dé yán ěr.
若以俗人皆喜荣华,独能离之,以此为快;此最近之,可得言耳。
rán shǐ cháng cái guǎng dù, wú suǒ bù yān, ér néng bù yíng, nǎi kě guì ěr.
然使长才广度,无所不淹,而能不营,乃可贵耳。
ruò wú duō bìng kùn, yù lí shì zì quán, yǐ bǎo yú nián, cǐ zhēn suǒ fá ěr, qǐ kě jiàn huáng mén ér chēng zhēn zāi! ruò qù yù gòng dēng wáng tú, qī yú xiāng zhì, shí wéi huān yì, yī dàn pò zhī, bì fā kuáng jí.
若吾多病困,欲离事自全,以保余年,此真所乏耳,岂可见黄门而称贞哉!若趣欲共登王途,期于相致,时为欢益,一旦迫之,必发狂疾。
zì fēi zhòng yuàn, bù zhì yú cǐ yě.
自非重怨,不至于此也。
yě rén yǒu kuài zhì bèi ér měi qín zi zhě, yù xiàn zhī zhì zūn, suī yǒu qū qū zhī yì, yì yǐ shū yǐ.
野人有快炙背而美芹子者,欲献之至尊,虽有区区之意,亦已疏矣。
yuàn zú xià wù shì zhī.
愿足下勿似之。
qí yì rú cǐ, jì yǐ jiě zú xià, bìng yǐ wéi bié.
其意如此,既以解足下,并以为别。
jī kāng bái.
嵇康白。
“然性不可化”出自魏晋嵇康的《与山巨源绝交书》,诗句共5个字,诗句拼音为:rán xìng bù kě huà,诗句平仄:平仄仄仄仄。
嵇康(224-263,一说223-262),字叔夜,汉族,三国时期魏国谯郡铚县(今安徽省宿州市西)人。著名思想家、音乐家、文学家。正始末年与阮籍等竹林名士共倡玄学新风,主张“越名教而任自然”、“审贵贱而通物情”,为“竹林七贤”的精神领袖。曾娶曹操曾孙女,官曹魏中散大夫,世称嵇中散。后因得罪钟会,为其构陷,而被司马昭处死。...